Erasmus.

Deze grote persoonlijkheid leefde van 1469 tot 1536 en spreekt al eeuwen tot de verbeelding; via zijn ge- schriften, zijn levensgeschiedenis  en  de  prachtige portretten die Hans Holbein de jonge van hem maak-
te. Tekst en beeld, dat zijn ook de  ingrediënten van dit raam. Het raam stel ik dan ook voor als een boek, een incunabel met een decoratieve rand rond de tek-
st of  in dit geval de beeldinhoud.In deze decoratieve marge spelen de elementen een ondersteunende rol ten op zichte van het onderwerp van het raam: Erasmus de intellectueel.

Iconografie.
De persoon Erasmus is ter  linkerzijde staand afge-  beeld, met voor zich het sculptuur van  de  Latijnse god voor de dood: Terminius. Dood en  leven, leven  en dood, een altijd  aanwezig thema in de tijd   van Erasmus.  Dit hield hem  ook steeds bezig. Zijn lijf- spreuk: MORS ULTIMA  LINEA RERU(M) -de dood
is de laatste grens der dingen-, geeft dat mede aan. Hij had deze uitspraak ook in zijn munt laten slaan, de Erasmusmunt die hij gebruikte  als  pr-middel a- vant la lettre. Behalve deze uitspraak is in de beeld-  marge ook de uitspraak  CEDO NULLI  -ik wijk voor niemand-opgenomen. Daar de boekdrukkunst in zij-
n tijd net  zo'n  communi catieve impact had als int- ernet nu, stel ik een web site voor.
www.er-ro.nlofwww.ERasmus-ROtterdam.nl

Erasmus blijft rond dwalen.
Aan  zijn  voeten doemt een  vrouwpersoon  op.   Zij
draagt een zotskap en is de Wijsheid uit de Lof  der Zotheid, het zo  belangrijke  boek  om de uitwassen van  zijn tijd aan de kaak te stellen.

De boom rechts van  Erasmus, is een belangrijk  compositorisch ele- ment.Het verbindt voor met achtergrond en is tevens een inleider  voor de overige  beeld    elementen. De boom (der wijsheid) verbeeldt  de in de grond verank- erd Erasmus.


De boom  wordt geflankeerd door een  zuil en is  zelf  ook een zuil,  te samen de zuilen van de tempel  van Salomé, genoemd  Joachim en Boas en zijn de twee pijlers  van  het  humanisme.  Hier  ach- ter achter
doemt  een  landschap  op  duidend   de   kosmopo- litische aard van Erasmus en  tevens,  door de wijze van schilderen,een verwijzing naar de tijd waar in hij  leefde. De  boom  eindigt  in  een  windzak,   dat als  beeld element ook de gehele rechter marge vult.Een windzak in verschillende posities en  gedaantes. De windzak als een metafoor voor  de flexibele instelling van Er- asmus.Maar ook een element voor beweging en ont- wikkeling  in tijd. In de marge zijn links boven  Erasmus   verschillende   vogeltjes  in  beeld   gezet. Ieder  zingt  zoals het gebekt is,  daarmee  de indivi- dualiteit benadrukkend. De raamonderdelen boven in de ar- chitraaf worden gevuld met beeltenissen   van   geometrische diagrammen duidend op Erasmus  als oecumenisch denker  en met afbeeldingen van sym-
bolen die verwijzen naar andere aspecten van Erasmus en zijn tijd.


Alle elementen die bijdragen  aan de iconografie  van het raam kunnen op nog andere dan hier beschreven aspecten bekeken worden.  Het is een raam  vol  as- sociaties  voor nu en later.  Van  dit ontwerp is reeds een detail  uitgewerkt in glas in lood  in de onderrand het tweede vakje van rechts.